استرس مراقبت از سالمند مبتلا به آلزایمر و فشار ناشی از آن، ممکن است باعث نگرانی در خصوص وضعیت خودمان و مطرح شدن برخی سوالات گردد. سوالاتی از قبیل اینکه آیا من هم در معرض زوال عقل قرار دارم؟ آیا ممکن است در شرایطی قرار بگیرم که نزدیکترین عزیزان خودم را نشناسم؟ چگونه میتوانم از مغز و ذهن خودم در برابر فراموشی محافظت کنم؟ راهکارهایی وجود دارد که ما میتوانیم از طریق آنها از فعالیت مغزی خود محافظت کرده و آن را تقویت کنیم.
ما مراقبان میتوانیم برای تقویت فعالیت مغزمان، از راهکارهای رفتارشناختی و مراقبتهای پزشکی بهرهمند شویم. از دیدگاه پزشکی حفظ سلامت قلب بر حفظ سلامت و کارکرد مغز تاثیر میگذارد. رژیم غذایی سالم و مناسب برای حفظ سلامت قلب و فعالیت بدنی و انجام تمرینات ورزشی منظم از مهمترین عوامل حفظ سلامت بدن و مغز مراقبان است. در صورت ابتلا به فشار خون بالا، دیابت و بیماریهای قلبی باید تحت نظر پزشک دارو مصرف کرده و رژیم غذایی متناسب با بیماری را رعایت کنیم، در غیر اینصورت این بیماریها میتوانند آسیبهای جدی به مغز وارد کرده و عملکرد آن را مختل کنند. از دیدگاه رفتارشناختی نیز داشتن روابط اجتماعی و معاشرت، نقش بسزایی در حفظ سلامت و بهبود عملکرد مغزی ما بهعنوان مراقب دارد؛ مراقبان باید فعالیتهای شناختی متناسب با روحیه و احوال خود را شناسایی کرده و آن را به طور منظم انجام دهند. این فعالیت میتواند حل کردن جدول باشد یا درست کردن پازل. تنها عاملی که در این فعالیتها، بهعنوان مراقب باید در نظر بگیریم این است که از انجام آن فعالیت لذت برده و از طریق آن ذهن خودمان را به لحاظ شناختی فعال نگه داریم. همچنین میتوانیم فعالیتهای مشترک با سالمندمان انجام دهیم تا هردو سرگرم شده و از کنار هم بودن بیشتر لذت ببریم.
ما مراقبان ممکن است گاهی به دلیل فشار روانی زیادی که متحمل شدهایم دچار فراموشی شده و از آن تعبیر به شروع زوال عقل کنیم. در حالیکه این فراموشی و ابهام در به یادآوری، به دلیل فشار زیاد، اضطراب و داشتن کنترل همزمان بر روی چند مساله مختلف است. مراقبان علاوه بر کاربست راههای پیشنهادی که در بالا ذکر شد، باید روشهایی برای کاهش تنش و اضطراب خودشان پیدا کرده و به آنها عمل کنند. یکی از راههای تقویت و حفظ سلامت مغز داشتن ارتباطات و معاشرت اجتماعی است. ما مراقبان نیازمند حمایت عاطفی و جسمی از جانب سایر افراد برای گذر از شرایط بغرنج موجود هستیم و با کمک آنها میتوانیم وضعیت را برای خودمان آسانتر سازیم.
علاوه بر راهکارهای گفته شده، تنفس عمیق برای کاهش تنش و استرس و حفظ سلامت عملکرد مغز مراقب بسیار کارساز و مؤثر است. باید به یاد داشته باشیم استرسی که بهعنوان مراقب تجربه میکنیم امری کاملا طبیعی است اما در صورت عدم کنترل، میتواند تهدیدی برای سلامت مغز و بدنمان باشد. پس یکی از سادهترین و مؤثرترین راهکارها برای کاهش استرس و تقویت مغز، تنفس عمیق و تکرار آن است؛ چرا که نفس عمیق با آزاد کردن برخی مواد شیمیایی در بدن مانع از تولید آدرنالین، کاهش ضربان قلب، کاهش فشار خون شده و منجر به آرامش میگردد. در کنار تمام این راهکارها از انجام فعالیتهای ورزشی، داشتن رژیم غذایی مقوی، ویزیت ماهیانه دکتر، حفظ روابط و پایگاههای اجتماعی و زمانی برای مراقبه غافل نشویم.
نکتهای که باید بهعنوان مراقب باید در نظر داشته باشیم این است که مهمترین عامل تهدید کننده سلامت مغز، قابل کنترلترین آن نیز هست. سلامتی ما! سلامت جسم و بدن جدا از هم نبوده و سبک زندگی ما بهطور یکسان بر هردوی آنها تأثیر میگذارد. به بیان دیگر مغز ما، مانند بدن ما دارای رگهای خونی بوده و جهت حفظ کارکرد خود متکی به سلامت قلب و عملکرد درست آن است. بنابراین، داشتن سبک زندگی سالم برای حفظ تقویت عملکرد مغز ضروری است. ورزش، رژیم غذایی و عدم مصرف دخانیات و مشروبات الکلی از عوامل تأثیرگذار در حفظ سلامت مغز هستند. بهبود سلامت جسمی منجر به کاهش استرس شده و باعث میشود از نظر جسمی و عاطفی توانایی مراقبت از قهرمان زندگیمان را داشته باشیم. یوگا یکی از فعالیتهای مفید برای کاهش تنشهای ناشی از مراقبت محسوب میشود. برای اطلاعات بیشتر مقاله فواید یوگا برای مراقبان را در سایت ایزی لایف مطالعه کنیم.
نظرات کاربران
صادق
سلام من یک سوال داشتم، زوال عقل و آلزایمر می تونه ارثی باشه؟
ایزی لایف
بله صادق عزیز،
ژنتیک و سابقه خانوادگی میتواند یکی از دلایل ابتلا به آلزایمر باشد. برای اطلاعات بیشتر مقاله آشنایی با آلزایمر در سالمندان را مطالعه کنید.