سرطان دهانه رحم (ورودی رحم از واژن) همچون سرطان پستان، از شایع‌ترین انواع سرطان در بین زنان است که به دلیل رشد غیرطبیعی سلول‌های بدن ایجاد شده و عمدتاً زنان بین ۳۰ تا ۴۵ سال را که از نظر جنسی فعال هستند را درگیر می‌کند و دلیل اصلی بروز آن عفونت با ویروس HPV است.

سرطان دهانه رحم چه علائمی دارد؟

سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه، علائم خاصی ندارد، اما ممکن است با علائمی مثل خونریزی غیرطبیعی واژن پس از مقاربت یا در حین آن، خونریزی بین دو عادت ماهانه، خونریزی سنگین یا طولانی مدت در دوره‌ی عادت ماهیانه و خونریزی پس از یائسگی بروز پیدا کند. از دیگر علائم سرطان دهانه رحم می‌توان به احساس درد و ناراحتی هنگام مقاربت، ترشحات غیرعادی و بدبو واژن و درد در ناحیه‌ی کمر یا لگن اشاره کرد. هرچند ممکن است هیچ‌کدام از این موارد به تنهایی بیانگر ابتلا به سرطان دهانه رحم نباشند، اما بهتر است در صورت مشاهده‌ی هرکدام از آن‌ها برای علت‌یابی و درمان به پزشک متخصص مراجعه کنیم.

دلایل ابتلا به سرطان دهانه رحم

اصلی‌ترین دلیل ابتلا به سرطان دهانه‌ی رحم، عفونت ناشی از ویروس HPV است که از طریق هرنوع تماس جنسی با زن و مرد منتقل می‌گردد. بالغ بر ۱۰۰ نوع ویروس HPV وجود دارد که بسیاری از آن‌ها بی‌خطرند و ممکن است در صورت ابتلا، بدون نیاز به درمان خاصی برطرف گردند. اما برخی نیز می‌توانند منجر به بروز زگیل تناسلی شوند. ۱۵ نوع خطرناک از این ویروس یافت شده که دو نوع از آن (HPV16- HPV18) خطرناک‌تر بوده و ریسک احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش داده و می‌توانند با ایجاد اختلال در عملکرد طبیعی سلول-های دهانه‌ی رحم باعث تغییرات غیرطبیعی آن‌ها شده و منجر به سرطان گردند. این ویروس‌ها و عفونت ناشی از آن‌ها در مراحل ابتدایی هیچ‌گونه علائم خاصی نداشته و ممکن است ما یا شریک زندگی‌مان از مدت‌ها پیش بدون بروز هیچ نشانه‌ای به آن مبتلا باشیم؛ استفاده از کاندوم نیز حین نزدیکی تا حدود زیادی در برابر HPV محافظت می‌کند، اما به دلیل احتمال انتقال ویروس از راه پوست اطراف ناحیه تناسلی، به‌طور کامل از انتقال و ابتلا به ویروس و عفونت جلوگیری نمی‌کند. همچنین سرطان دهانه‌ی رحم مانند سرطان لگن، مثانه و اطراف آن به دلیل تحت تأثیر قرار دادن ناحیه تناسلی و سیستم دفع ادرار می‌تواند منجر به بی‌اختیاری ادرار شود.

تشخیص سرطان دهانه‌ی رحم

بسیاری از بیماری‌ها با مراجعه به پزشک متخصص، تشخیص زود هنگام و اقدام به‌موقع برای درمان بهبودپذیر هستند؛ سرطان دهانه رحم نیز مستثنی از این مساله نیست. روش‌های تشخیص سرطان عبارتند از:

• کولپوسکوپی (معاینه دقیق واژن): اگر نتیجه آزمایش غربالگری دهانه‌ی رحم غیر طبیعی باشد، پزشک ما انجام آزمایش کولپوسکوپی جهت بررسی ناهنجاری‌های دهانه‌ی رحم را تجویز خواهد کرد.
• معاینات کلی: معاینات لگن، واژن، مثانه، رحم و مقعد یکی دیگر از روش‌ها برای تشخیص بیماری است، ممکن است در این روش نیاز به بیهوشی باشد.
• آزمایش خون: جهت بررسی و ارزیابی وضعیت کبد، کلیه‌ها و مغز استخوان انجام می‌شود.
• سی‌تی اسکن: از این روش برای شناسایی تومورهای سرطانی و نشان دادن میزان گسترش سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
• تست پاپ اسمیر: بهترین راه برای پیشگیری از بیماری سرطان دهانه‌ی رحم و تشخیص زودهنگام در صورت ابتلا، انجام منظم غربالگری همراه با تست پاپ اسمیر است.

درمان سرطان دهانه‌ی رحم

چنانچه گفته شد سرطان دهانه رحم علامت خاصی ندارد و اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، می‌توان از برخی روش‌ها برای جلوگیری از پیشرفت بیماری و همچنین درمان آن استفاده کرد. هرچند برای مراحل پیشرفته‌تر نیز راهکارهای درمانی وجود دارد.

جراحی: اگر سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه تشخیص داده شود، می‌توانیم از روش جراحی برای درمان این بیماری استفاده کنیم.

رادیوتراپی: از دیگر روش‌های درمان سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه پیشرفت می‌توان به رادیوتراپی اشاره کرد. در بعضی مواقع لازم است از هر دو روش (جراحی و رادیوتراپی) استفاده کنیم. در مراحل پیشرفته‌تر این بیماری نیز معمولا پزشکان برای درمان، عمل برداشتن رحم همراه با شیمی درمانی و یا رادیوتراپی را تجویز می‌کنند.

ممکن است برخی از این درمان‌ها یا داروهای مصرفی عوارض جانبی مانند یائسگی زودرس و ناباروری به همراه داشته باشند.

پیشگیری از ابتلا به سرطان دهانه‌ی رحم

هیچ راه و روش قطعی برای پیشگیری از ابتلا به سرطان دهانه‌ی رحم وجود ندارد، اما برخی روش-ها تا حد زیادی ریسک ابتلا به آن را کاهش می‌دهند، این روش‌ها عبارتند از:

غربالگری منظم دهانه‌ی رحم: بهترین راه برای شناسایی تغییرات غیرطبیعی سلول‌های دهانه‌ی رحم در مراحل اولیه، معاینات لگن، غربالگری و انجام تست پاپ اسمیر است.

انجام واکسیناسیون HPV: تزریق نوع خاصی از واکسن که از رحم در برابر ویروس HPV و همچنین زگیل تناسلی محافظت می‌کند.

همچنین مواردی مثل دوری از دخانیات و مقاربت ایمن نیز می‌توانند در پیشگیری از ابتلا به این نوع سرطان موثر باشند.

سخن پایانی

مراقبت از جسم و حفظ سلامتی آن برای همه به‌خصوص ما زنان ابرقهرمان اهمیت ویژه‌ای دارد. در همین راستا باید نسبت به بدن خود، بیماری‌ها و تهدیدات احتمالی آن آگاه باشیم. یکی از بیماری‌های شایع زنان سرطان دهانه‌ی رحم است ما می‌توانیم با انجام آزمایشات منظم، غربالگری و تست پاپ اسمیر از وقوع آن جلوگیری کرده و در صورت ابتلا با اقدام به‌موقع آن را درمان کنیم. بنابراین بهتر است در صورت مشاهده هرگونه تغییرات غیرطبیعی در ناحیه تناسلی به پزشک زنان مراجعه کنیم. از دیگر سرطان‌های شایع زنانه می‌توان به سرطان پستان اشاره کرد که قابل پیشگیری بوده و می‌توانیم با انجام خودآزمایی پستان، در تشخیص به موقع آن موثر باشیم. برای آگاهی در مورد دلایل و نشانه‌های سرطان پستان ، مقاله آن را در وب‌سایت ایزی لایف مطالعه کنیم.